Naar het leven - Nicolaas Matsier - ebook

De moeder is gestorven, haar huis moet leeg... Het zijn vooral de gewone, alledaagse, met betekenis geladen voorwerpen die bij haar zoon de herinneringen op gang brengen. Een boodschappentas, een kookboek of een bril gaan functioneren als grillige gidsen naar een gereformeerde jeugd in de jaren vijftig en naar een kindertijd die bepaald werd door ziekte en dood. Pas na het onherroepelijk leegmaken van de vertrekken waarin hij zijn jeugd en zijn moeder haar laatste dagen sleet; komt hij tot iets als een vergelijk tussen de benauwdheid van toen en het nagekomen begrip van iemand die, zelf gezegend met kinderen, zo goed en zo kwaad als het ging volwassen is geworden.

De moeder is gestorven, haar huis moet leeg... Het zijn vooral de gewone, alledaagse, met betekenis geladen voorwerpen die bij haar zoon de herinneringen op gang brengen. Een boodschappentas, een kookboek of een bril gaan functioneren als grillige gidsen naar een gereformeerde jeugd in de jaren vijftig en naar een kindertijd die bepaald werd door ziekte en dood. Pas na het onherroepelijk leegmaken van de vertrekken waarin hij zijn jeugd en zijn moeder haar laatste dagen sleet; komt hij tot iets als een vergelijk tussen de benauwdheid van toen en het nagekomen begrip van iemand die, zelf gezegend met kinderen, zo goed en zo kwaad als het ging volwassen is geworden.

‘Hij is al een poos op, Oldenbarnevelt. Het licht van eind augustus heeft hem zonder pardon gewekt. En niet alleen hem.’ Zo begint voor de Advocaat van Holland zijn laatste ochtend in vrijheid. Hij zal negen maanden in gevangenschap worden vastgehouden boven in de nog steeds bestaande Ridderzaal en op gezette tijden langdurig worden verhoord. Oldenbarnevelt, die tot dat moment bijna alle belangrijke regeringsfuncties in zich verenigde, is verbijsterd over de hem aangedane geweldsdaad. Buiten de gevangenis waren de remonstranten door Maurits al uit de stadbesturen gezet. Na negen maanden verneemt Oldenbarnevelt in de rechtszaal zijn doodvonnis, dat daags daarop voltrokken wordt. Nicolaas Matsier volgt hem tot op deze laatste dag in al zijn gedachten, herinneringen en overwegingen tijdens de eenzame uren van opsluiting en de dagenlange uitputtende verhoren. Hij brengt zo een belangrijk moment uit de begintijd van de Nederlandse staat op onvergelijkbare wijze tot leven.

‘Ik schrijf nu en dan een gedicht. Om een etser te eren. Om na te denken over een rivier. Omdat er iemand jarig is. Vanwege een afscheid. Omdat het herfst is. Omdat het nieuwjaar is. Omdat er een gedicht moet komen voor bij een ingang, om overheen te lopen. Is elk gedicht dan eigenlijk een gelegenheidsgedicht? Daar zou ik wel vóór zijn, ja, om het zo te zien. Met dien verstande dat de gelegenheid echt voor zichzelf spreekt en er niet met de haren bij gesleept wordt,’ aldus Nicolaas Matsier. Wij glanzen wat we kunnen naast het pad. Hij daar, hij liet ons los. We dwarrelden en kwamen neer. Nu zijn we hier. Ons blad doet wat het moet en vangt de zon – waartoe?

Pulitzer-prijswinnaar Robert K. Massie schetst in ‘Nicolaas en Alexandra’ een fascinerend panorama van de laatste jaren van het Russische tsarenrijk. Op 17 juli 1918 werden tsaar Nicolaas II, zijn vrouw Alexandra en hun kinderen vermoord door de bolsjewieken. Massie geeft in dit boek een intrigerend beeld van het hofleven en de politieke ontwikkelingen die aan deze moord vooraf gingen. Zowel in de privésfeer als in de politiek hadden Nicolaas en Alexandra het zwaar. Hun zoon Alexis leed aan bloederziekte en Nicolaas’ politieke naïviteit zorgde ervoor dat de obscure monnik Raspoetin grote invloed aan het hof kreeg. Aan de hand van dagboeken, brieven en memoires geeft Massie in ‘Nicolaas en Alexandra’ een prachtige karakterschets van de hoofdfiguren in dit historische drama. Eerder verscheen van Massie de succesvolle titel ‘Peter de Grote’.

Slavernij Slavernij, het verhaal van João, Wally, Oopjen, Paulus, Van Bengalen, Surapati, Sapali, Tula, Dirk en Lohka. Wat wist een vrouw die leefde en werkte in slavernij over haar ‘eigenaar’ in de Republiek der Nederlanden? Wat wist een suikerraffinadeur in Amsterdam van de omstandigheden waaronder de ruwe suiker die hij verwerkte, was verbouwd? En wat wist een vrijheidsstrijder op Curaçao van de strijd voor gelijke burgerrechten die in Europa werd gevoerd? Onder Nederlands gezag zijn in de koloniale tijd meer dan een miljoen mannen, vrouwen en kinderen uit Azië en Afrika tot slaaf gemaakt en verscheept naar een voor hen onbekende plek op de wereld. Over hun levens is vaak weinig bekend. Aan de hand van diverse bronnen brengt Slavernij tien personen uit deze periode in beeld: mensen die leden onder het slavernijsysteem, die ertegen in opstand kwamen en mensen die ervan profiteerden. Dit brede palet aan individuele ervaringen laat uiteenlopende facetten van de Nederlandse