Martinus Nijhoff en het uur u - Ad Haans - ebook

Frank Martinus Arion heeft bekendheid verworven als schrijver van romans en verhalen. Weinigen weten dat hij in 1957 zijn entree maakte in de Nederlandse letteren als dichter. In de afgelopen decennia bleef Arion gedichten schrijven. Hij publiceerde in kranten en tijdschriften en droeg geregeld poëzie voor, altijd tot groot enthousiasme van zijn gehoor. In Heimwee en de Ruïne zijn deze gedichten eindelijk verzameld. Deze uitgave vormt een belangrijke bouwsteen in het literaire oeuvre van Arion. Hier zien we zijn schrijverschap tot volle wasdom komen: onconventioneel, soms fel, maar altijd gebed in een filosofische gedachtestroom, verzacht met ironische terzijdes.

De schijnbare rust die de vier dominospelers in het Curaçaose dorpje Wakota omgeeft, wekt de indruk dat het in Dubbelspel om niets anders dan een dominospel gaat. Maar wat een pastorale leek, blijkt plotseling een strijd om leven en dood. Want de mannen nemen ook hun problemen mee naar het dominotafeltje: aan het eind van de dag kennen we hun gedachten over elkaar, over elkaars vrouwen, over politiek en over de wereld.

Onze zintuigen en het onbekende Inzicht en uitzicht op het grootse panorama van de moderne natuurwetenschap, dat is in het kort hetgeen de schrijver ons biedt. Men stelle zich voor dat men zijn gehele leven in een dal gewoond heeft. Het ligt voor de hand dat men meent zijn dal te kennen. Nu gaat met voor het eerst een reis naar de buitenwereld ondernemen. Staande op de bergen die ons dal omringen kijken we vol verwachting naar de nieuwe wereld die we zullen gaan bezoeken, maar we kijken nog even om. Daar zien we ons vertrouwende dal voor het eerst in zijn geheel. Natuurlijk herkennen we vele bijzonderheden, maar het totale overzicht is een nieuwe ervaring. Een dergelijke ervaring laat Charles-Noël Martin ons hier ondergaan. Wellicht wisten we al het een en ander van de resultaten der moderne natuurwetenschap, maar hier zien we voor het eerst het gehele gebied dat we meenden te kennen. Hoe geheel anders doet het zich aan ons voor. En als we uitkijken over het onbekende land dat we

'De ontregeling van alle zintuigen, denk ik en ik wéet niet waarom. Ik zie het geluid van de bas walmend tegen de muren kruipen. Het is slijmerig, zwart, en snijdend. Het kan mij niet hard genoeg, niet gemeen genoeg, niet snel genoeg. Maar zelfs een langzaam en moerassig nummer slaat een kogelregen de zaal in. Die zaal stoomt, die zaal dampt en implodeert, waarna een amorf gedrocht wordt geboren dat bestaat uit duister geluid, modderig licht, grafgeuren en de smaak van zweet, bier en agressie die je hier uit de lucht kunt eten. Dit is waarvoor ik ben gekomen.' De hoofdpersoon in Het uur van lood wordt geobsedeerd door tijd, pijn en ziekte. Die obsessie drijft hem voort door rusteloze dagen en slapeloze nachten. Een diepgewortelde onrust en het verlangen naar drank, drugs en stilte voeren hem naar danspaleizen, feesten, cafés en ziekenhuizen. De stad - zijn stad - is een vuilnisbak. Het geheugen is onbetrouwbaar. Leven en Dood zijn uiteindelijk niet meer dan een prijs in een televisiekw…