Kleine filosofie van het fietsen - Peter Delpeut - ebook

Je hebt thuis genoeg te doen, loop niet weg,’ raadde de zestiende-eeuwse schrijver Michel de Montaigne zijn lezers aan. Sinds enkele jaren houdt Pieter Hoexum zich aan deze wijze raad, ook al bewoont hij niet zoals Montaigne een kasteel op het Franse platteland, maar een rijtjeshuis in een buitenwijk. Vanuit de verte of uit de hoogte zien deze buitenwijken er misschien saai en troosteloos uit maar Hoexum ontdekt dat er op ooghoogte genoeg is om je over te verwonderen. ‘Het gaat in deze verkenningen over huiselijke aangelegenheden zoals verhuizen en buren, over de badkamer, de zolder en de schuur, en over heimwee, sleur en gewoontes. In zijn oneindige wijsheid vergeleek Hegel een filosoof met een uil die in de avondschemering uitvliegt om de dag te overzien en waardig af te sluiten. In vergelijking met die uil ben ik een kip die de hele dag in en rond zijn huis scharrelt en daarbij stuit op allerlei even alledaagse als wonderbaarlijke zaken.’

Werkt mijn geheugen nog optimaal? Hoeveel jaar heb ik nog? Het zijn vragen die naar men ouder wordt steeds meer de gedachten gaan bepalen. Levenskunstfilosoof en bestsellerauteur Wilhelm Schmid stelt daar gelatenheid tegenover, een houding die het ouder worden draaglijker maakt. In een tijd waarin sterk de nadruk ligt op wat je op zekere leeftijd allemaal nog kan en zou moeten kunnen, hekelt de auteur deze ideologie van de eeuwige jeugd: men moet niet altijd maar alles willen beïnvloeden, maar juist sommige dingen op hun beloop laten. In een krachtig pleidooi behandelt Schmid alle aspecten van het ouder worden: de rol van vriendschap en liefde, de omgang met lust en verlangen, het belang van gewoonten en het zicht op de dood. Overtuigend en wijs laat hij zien dat gelatenheid kracht ademt niet alleen als men ouder wordt, maar eigenlijk in elke levensfase.

Welke lessen kunnen we trekken uit het eeuwige komen en gaan van de getijden, de kleur van de zee en de grens tussen land en water? Zeeën en oceanen kunnen ons verbazen. Ze vormen de grootste bron van leven en bedekken een enorm deel van onze planeet. Maar ze kunnen ook aanzetten tot bescheidenheid en bezinning en inspireren tot de meest wezenlijke levenslessen en onverwachte losofieën. In Een kleine filosofie van de zee legt Laurence Devillairs verbanden tussen de kracht van het water en ons leven als mens. In 24 korte en toegankelijke hoofdstukken laat ze zien hoe de zee ons kan leren om beter naar ons innerlijke ritme te luisteren en vaker te kiezen voor diepgang in plaats van oppervlakkigheid.

De fundamentele wijsgerige vraag naar de betekenis van geluk is door de consumptiedwang en de maatschappelijke realiteit die daaraan beantwoordt - die van de zelfgenoegzaamheid - naar de achtergrond gedrongen. Badiou onderzoekt hoe we deze ontwikkeling kunnen tegengaan. Het 'ware geluk' ontwaart hij in de subjectivering van het individu, een proces dat in vier etappes verloopt: van de politiek, via de poëzie en de filosofie, naar de liefde. Het gaat hem om een deelhebben van het individu aan het absolute (aan de waarheden), en daarmee om het geluk van ieder afzonderlijk. ALAIN BADIOU (1937), wellicht de belangrijkste Franse filosoof van deze tijd, is emeritus-hoogleraar aan de École normale supérieure in Parijs.

In Een filosofie van de fiets werpt Hans Declercq een heel nieuw licht op de fietsrage. Een dertiger verlaat het ingesleten pad en neemt ons mee op een verrassende tocht door Londen. Het boek is tegelijk een speelse filosofie van de grote stad en een ode aan de helende kracht van de fiets. Een onmisbaar boek voor elke (stads)fietser. Hans Declerq (1976) haalde met zijn debuutroman, Hoe zwart is de duivel? (2009), de shortlist van De Diamanten Kogel en van De Gouden Strop. Een kort verhaal van hem werd geselecteerd voor 20 onder 40 (2011). De auteur pendelt tussen Berlijn, Brussel, Barcelona, Londen en Parijs.

De wet als kunstwerk biedt een fascinerend perspectief op de wet en het rechtssysteem. Beginnend bij de ogenschijnlijk simpele vraag 'Wat is de wet?' neemt Willem Witteveen de lezer mee op een avontuurlijke reis door de rechtsfilosofie. Hierbij komt een een keur aan filosofische auteurs voorbij, van Plato tot Kafka en van Montesquieu tot Fuller. De centrale stelling in De wet als kunstwerk is dat de wet niet alleen een instrument is voor goed bestuur, maar dat we haar eerder moeten beschouwen als kunstwerk. Wettenmakers gaan eerder te werk als tastende montagekunstenaars dan als rationele magistraten. Bij het opstellen van de wet bouwen ze voort op eerdere rechtstradities, brengen onderwijl wijzigingen aan, laten zaken weg of voegen ze toe, om daarnaast steeds te blijven geloven in de onpartijdige autoriteit die van ons rechtssysteem uitgaat. Willem Witteveen (1952-2014) was hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap aan de Universiteit van Tilburg. Hij was lid van de Eerste Kamer…