Kijken, proeven, denken: Essays over kunst, kritiek en filosofie

Wat heeft kunst te betekenen voor het denken over het recht? Wat draagt literatuur bij aan het begrip daarvan? In welke zin is het recht zelf esthetisch geconditioneerd, zoals een kunstwerk? Kan het rechterlijk oordeel worden opgevat als een esthetisch oordeel en in hoeverre behoort het dat te zijn? Deze vragen zijn binnen de rechtsgeleerdheid nog nauwelijks aan de orde gekomen. Onder invloed van het rationalisme en het positivisme is het recht voornamelijk als een wetenschap benaderd. Vanuit dit wetenschappelijk perspectief bezien moesten kunst en recht principieel onverenigbaar en tegenstrijdig lijken. In strijd met dit nog altijd heersende wetenschappelijk paradigma worden in deze bundel de kunstzinnige dimensies van het recht verkend. Deze literaire of esthetische benadering blijkt van onschatbare waarde voor de theorie en de praktijk van rechtsvinding. Fundamenten voor deze alternatieve opvatting vinden wij in de moderne existentiefilosofie: in het hier besproken werk van Kierkega…

Denken en taal zijn met elkaar verbonden als de lijnen in de tekening van een haas die eruitziet als een eend of van een eend die eruitziet als een haas, afankelijk van hoe je ze bekijkt. Soms lijkt taal denken. Soms lijkt denken taal. Voor wie aandachtig kijkt vallen zij nooit samen. Dit boek biedt een brede inleiding in de analyse van denken en taal. Het is bedoeld voor al wie bezig is met taal en tekst, in het dagelijks leven, op school en op de werkvloer. Het vereist geen voorkennis. De uiteenzetting is opgebouwd uit twee delen. In het eerste deel staat het denken centraal. De twee belangrijkste vragen daaromtrent zijn: de vraag van de informele logica naar de relevantie van een argument, en de vraag van de formele logica naar de juistheid van een conclusie. In het tweede deel ligt de nadruk op taal en haar verhouding tot betekenis, het denken en de werkelijkheid. De stof wordt toegelicht aan de hand van voorbeelden afkomstig uit een grote verscheidenheid aan domeinen, politiek, …

Welk vak je later ook uitoefent, je zult vroeg of laat te maken krijgen met kwesties van goed en slecht. Soms hoef je daar alleen maar over na te denken, maar vaak zul je ook een standpunt moeten innemen en op grond hiervan moeten handelen. Daarbij zal het veelvuldig voorkomen dat mensen je ter verantwoording roepen. 'Kun je het rechtvaardigen dat je zo en niet zo hebt gehandeld?' Verantwoording afleggen en je eigen gedrag eventueel rechtvaardigen zijn speciale vaardigheden die zeer belangrijk zijn in de moderne samenleving, zowel in je privé- als beroepsleven. Dit boek wil je helpen deze vaardigheden te ontwikkelen. Kritisch denken over goed en slecht wil in de eerste plaats jou stimuleren om zelfstandig en kritisch na te denken over deze kwesties. Elke hoofdstuk begint daarom met een casus en een bijpassende vraag. Daarnaast wil dit boek je ook tal van handvatten aanreiken om je denken methodisch en systematisch te ondersteunen. Aandachtspunten zoals normen, waarden, sancties, reputa…

Een filosofisch onderzoek naar de oorsprong van onze denkbeelden over het sublieme en het schone (1757) is een vroeg werk van de Britse parlementariër en politiek theoreticus Edmund Burke (1729-1797). In zijn Onderzoek vraagt Burke zich af, zelf een meester in de redenaarskunst, met welk kunstmiddel op het publiek de diepste indruk gemaakt kan worden. Zijn conclusie luidt dat er naast de gangbare categorie van het schone een tweede esthetische categorie bestaat met een geheel eigen karakter: het sublieme. Het sublieme wekt schrik en ontzetting. Maar omdat dit ons niet werkelijk bedreigt, en ons alleen aan een mogelijk gevaar herinnert, beleven wij aan deze angst een intens genot. Voorbeelden van de sublieme huivering zijn te vinden in de literatuur, de schilderkunst, de bouwkunst, de muziek, maar ook in het landschap, telkens wanneer dit zich groots en overweldigend voordoet. Met zijn tweedeling tussen het schone en het sublieme maakt Burke de esthetische ervaring definitief los uit v…

Han van den Boogaard Zen en de kunst van het kijken De auteur zoekt de weg terug van een conceptuele wereld naar de onmiddellijkheid en de verwondering die we veelal als kind gekend hebben. De zen-anekdotes in dit tijdloze boek zijn conceptloos en brengen je aandacht terug naar het zuivere waarnemen en laten de lezer zien, proeven en voelen dat alles één vloeibaar en naadloos geheel is. De verhalen in Zen en de kunst van het kijken zijn tijdloos en nodigen uit om los te laten en in dit loslaten kan sprake zijn van zuiver waarnemen, van onbekommerd kijken. Tijdloze wijsheidsverhalen om eindeloos te herlezen De verhalen prikkelen de lezer om opnieuw met verwondering naar het leven te kijken Een boek dat je eenieder wilt schenken