De scherven van het geluk - Levi Weemoedt - ebook

Overal in Drente, op de hei, in het bos, geldt: uw hond moet vast, de wolf mag los. Nadat Lévi Weemoedt het trieste Vlaardingen verlaten had, besloot hij zijn geluk in Assen te zoeken. Maar een mens kan dan wel van omgeving veranderen, zijn ziel verhuist met hem mee. Ook in de nog grotendeels ongekerstende veengebieden en op de Hondsrug blijft de vrolijke wanhoop uit Weemoedts aderen stromen. In deze nieuwe verzenbundel heeft Lévi Weemoedt de oude kluizenaar in zichzelf hervonden. Maar dat belemmert hem niet om oog te hebben voor alle gekkigheid van deze tijd – en die belachelijk te maken. Lévi Weemoedt is schrijver van tragikomische korte verhalen en gedichten, die hij als geen ander voor publiek ten gehore brengt. In 2018 stelde Özcan Akyol de bloemlezing Pessimisme kun je leren! samen, die een ongekend succes werd. Piet Piryns noemde Weemoedts wederopstanding ‘de meest opzienbarende verrijzenis sinds Lazarus’ (Nacht van de Poëzie 2019).

Aan het begin van deze eeuw, toen ik nog een puisterige puber was, voelde ik een grote behoefte om in de literatuur de antwoorden op mijn levensvragen te vinden. Dat lukte niet. Hoewel ik het kunstenaarsleven leidde, inclusief een getormenteerde ziel en een geveinsde zucht naar drank, net als mijn literaire helden, duwden de meeste boeken me verder in de put. Tot ik het werk van Levi Weemoedt ontdekte. De persoonlijke ellende spat van zijn poëzie, maar hij verpakt het in de liefde voor taal en ongebreidelde zelfspot, een combinatie die ik niet voor mogelijk hield. Als hij een mislukking beschreef, bood me dat troost, en moest ik ongemakkelijk lachen om mijn eigen pathetische overdrijvingen. Nog vaker deed hij me huiveren om zijn tekstuele spitsvondigheid en het superieure spel met woorden dat hij telkens speelt. De gedichten kwamen soms wat kort en eenvoudig op me over, maar er zijn maar weinig dichters die het autonoom na kunnen doen. Het gedicht ‘Don Juan Lul’ tors ik al ruim…

9 november 1938. Woedend en radeloos staat Jacob tussen de scherven van hun mooie winkel, en als hij naar buiten loopt, ziet hij dat de hele straat bezaaid is met glas... In deze nacht, die later de Kristallnacht zal worden genoemd, zijn in heel Duitsland duizenden ruiten ingegooid van joodse winkeliers. Alleen maar omdat ze joods zijn. Jacob en zijn familie proberen het vreselijke regime in Duitsland te ontvluchten, maar het lukt alleen Jacob om de Nederlandse grens over te steken. Hij komt terecht in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Jacob vraagt zich af of hij zijn ouders en zijn zusje ooit nog terug zal zien... Ook Mieke is net aangekomen in Westerbork. Niet in het kamp: haar vader heeft er een baan gekregen. Mieke verheugt zich op haar nieuwe bestaan, maar als ze Jacob ontmoet en begrijpt wat er werkelijk aan de hand is in het vluchtelingenkamp, slaat haar vreugde om in verbijstering. En dat was nog voordat de Tweede Wereldoorlog in Nederland was begonnen...

Wie zijn wij? Hoe zijn wij geworden wie we zijn? Met grimmige opgewektheid, speels en ernstig tegelijk, probeert Koos van Zomeren iets te zeggen over zijn ongrijpbare herinneringen, over de raadsels van onze existentie. In Een jaar in scherven leidde dit proces van onderzoek en zelfonderzoek eind jaren tachtig tot een hoogtepunt in zijn werk. Het boek, dat oorspronkelijk als 150ste deel in de reeks Privé-domein verscheen, zou een van zijn meest gerenommeerde worden. Het is grotendeels de neerslag van het journaal dat Van Zomeren in 1987 bijhield, met talloze extra's: autobiografische verhalen, herinneringen, natuurreportages, rechtbankverslagen en interviews met Van Zomerens vader en met zijn voormalige kameraden uit de Socialistiese Partij. Het geheel biedt meer dan een dagboek. Het is een imposant mozaïek, waarin de grote en kleine dingen van alledag voortdurend overvloeien in droomprotocollen en herinneringen die de kern van Van Zomerens leven en schrijverschap steeds nauwer omc…