De opgang - Stefan Hertmans - ebook

In de zomer van 1979 trok een huis in het Gentse Patershol de aandacht van Stefan Hertmans. De blauweregen hing bestoft neer, maar de geur trof hem diep en bracht hem terug naar zijn kinderjaren. Hij kocht het pand in een opwelling. Verbijsterend was de ontdekking dat de vroegere bewoner een ss’er was geweest. Pas nadat Hertmans het huis twintig jaar later had verkocht ging hij op zoek naar wat er zich tijdens de oorlog had afgespeeld. ‘Het is onbegrijpelijk,’ schrijft hij, ‘dat alles wat ik toen al had kunnen weten of tenminste toch vermoeden, zo gedachteloos aan mij voorbij had kunnen gaan.’ Langzaam komt Willem Verhulst in beeld, de man die hij wil leren begrijpen, alsook zijn Nederlandse, pacifistische echtgenote Mientje en hun kinderen, van wie de oudste zoon Adriaan een vooraanstaand Vlaams intellectueel zou worden. Hertmans spreekt met nabestaanden, raadpleegt archieven, vindt intieme documenten. In zijn herinnering loopt hij weer door alle kamers die hij zo lang heeft bewoond…

In een klein dorp in de Provence wordt sinds mensenheugenis over een pogrom en een verborgen schat gesproken. Eind negentiende eeuw vindt men in een synagoge in Caïro een hoeveelheid opzienbarende joodse documenten. Stefan Hertmans ontdekt de sporen van een voorname christelijke jonkvrouw uit de elfde eeuw, die haar leven vergooide uit liefde voor een joodse jongen. Hij gaat letterlijk achter deze vrouw aan, die samen met haar verboden liefde op de vlucht slaat en een duizelingwekkende tocht aflegt, opgejaagd door alles en iedereen. Stefan Hertmans baseerde zich voor De bekeerlinge op historische bronnen. Dat brengt hem in een chaotische wereld van passie, haat, liefde en dood, en voert hem uiteindelijk van Caïro terug naar het kleine Provençaalse dorp, waar hij sinds decennia thuis is.

Na de publicatie van zijn verzamelde gedichten in 2005 verrast Stefan Hertmans met een nieuwe bundel, waarin de beste elementen uit zijn werk triomferen: een open oog voor de wereld, een gepassioneerde mengeling van kosmopolitisme en intimiteit, een bondige stijl in combinatie met een grote beeldende kracht. En sterker dan ooit is er een veerkrachtige melancholie, die al deze gedichten doortrekt: 'Nee, uit deze rij stapt niemand die ons hoort,/ De engelen zijn lang voorbij./ De hand die naar de stilte grijpt, krijgt niets/ Dan ruis in ruil, het vallen van de dingen,/ Ontwakend in een nacht die, net voor het vertrek,/ De dromen bergt die angstzweet brengen./ Want wie uit dood ontwaakt, het krakend lot/ Van nooit geziene vogels bij een oever zonder stroom,/ Die zal niet ondergaan tenzij hij droomt.'

De mobilisatie van Arcadia ‘We kunnen er niet onderuit: we beleven emotionele tijden. Waar men ook kijkt, commotie is de norm, intensiteit de vorm.’ Zo begint het nieuwe boek met essays van Stefan Hertmans, waarin hij ons verlangen naar een arcadisch bestaan fileert. Waarom moeten we alles wat we van waarde achten – seksualiteit, identiteit, kunst en literatuur, sociaal engagement – onophoudelijk opfokken voor het grote doel? Kunnen we de dingen niet meer in hun waarde laten zonder ze uit te kauwen? Wellicht hebben we zo’n intens gevoel van verlies, omdat we voortdurend een fictieve persoonlijkheid najagen. Het is niet verwonderlijk dat Hertmans in dit boek uitgebreid aandacht besteedt aan kritische schrijvers als Michel Houellebecq, Søren Kierkegaard en W.G. Sebald, over wie hij met grote instemming schrijft. Auteur: Stefan Hertmans Uitgever: Bezige Bij b.v., Uitgeverij De Druk: 1 Aantal pagina's: 256 Illustraties: Zonder illustraties Afmetingen: 200 x 125 x 25 mm Gewicht: 317 g

Op geestige en ontroerende wijze vertelt Hertmans de coming of age van een jongen in een Vlaams dorp gedurende de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Zijn ontluikende seksualiteit en levendige verbeelding nemen hem zo in beslag dat de wereld hem donker, angstaanjagend en vol geheimen voorkomt. Merelbeke is voor hem het paradijs op aarde, maar ook dat paradijs blijkt een illusie. Naar Merelbeke, voor het eerst verschenen in 1994 en genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs, is een indringend portret van een generatie die opgroeit met fantasieën over de Koude Oorlog en onbereikbare werelddelen. Tussen de vertrouwde wereld en de absolute verlatenheid, het landschap van de volwassenheid, ligt een afgrond die alleen met de verbeelding te overbruggen is. Tot zijn moeder hem tot de orde roept.

Na de publicatie van zijn verzamelde gedichten in 2005 verrast Stefan Hertmans met een nieuwe bundel, waarin de beste elementen uit zijn werk triomferen: een open oog voor de wereld, een gepassioneerde mengeling van kosmopolitisme en intimiteit, een bondige stijl in combinatie met een grote beeldende kracht. En sterker dan ooit is er een veerkrachtige melancholie, die al deze gedichten doortrekt: 'Nee, uit deze rij stapt niemand die ons hoort,/ De engelen zijn lang voorbij./ De hand die naar de stilte grijpt, krijgt niets/ Dan ruis in ruil, het vallen van de dingen,/ Ontwakend in een nacht die, net voor het vertrek,/ De dromen bergt die angstzweet brengen./ Want wie uit dood ontwaakt, het krakend lot/ Van nooit geziene vogels bij een oever zonder stroom,/ Die zal niet ondergaan tenzij hij droomt.'