Congo - David van Reybrouck - ebook

Haar standbeeld staat in hartje Brussel. Ze heette Gabrielle Petit, de drieëntwintigjarige vrouw die in 1916 werd gefusilleerd door de Duitsers omdat ze spioneerde. Maar wie was eigenlijk de vrouw die zeven jaar later model stond voor dat standbeeld? Slagschaduw is een zoektocht naar een naamloze vrouw. Een tocht langs archieven en bibliotheken. Maar ook door de straten van Brussel. Als de verzetsheldin Gabrielle Petit al uit het collectieve geheugen is verdwenen, wat blijft er dan nog over van dat anonieme maar aantrekkelijke beeldhouwersmodel? David van Reybrouck graaft in het verleden van een stad en stuit op de sintels van een mensenleven. Hij schetst een genadeloos portret van vergetelheid en vergeefsheid. Zelfs de liefde blijkt niet bij machte het verleden te wekken.

In Vlaanderen en Nederland, maar eigenlijk in heel Europa, groeit de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden. Aan de ene kant zijn er de kosmopolieten die nippen aan hun glas chardonnay, terwijl ze de lof van de globalisering zingen, aan de andere kant is er de `getatoeëerde klasse , die naar Nederlandstalige liedjes luistert en zich schaart achter nieuwe vormen van nationalisme. Laaggeschoolden dringen nauwelijks nog door tot het parlement. Hun demografische meerderheid is teruggebracht tot een democratische minderheid. Meer dan wie ook vertolken populistische partijen vandaag de stem van de laaggeschoolden in de samenleving. Populisme is volgens David Van Reybrouck niet noodzakelijk een gevaar voor de democratie. Het verwoordt op onhandige wijze soms een blijvend verlangen naar politieke betrokkenheid van het laagopgeleide volk. We doen er goed aan dat ernstig te nemen. Er is niet minder, maar beter populisme nodig.

Zink Het Boekenweekessay 2016 van gelauwerd auteur David Van Reybrouck was in Nederland binnen enkele dagen uitverkocht. Nu verkrijgbaar in een prachtige handelseditie. Daar zit Emil, een oude man van 42, verkleumd, onder een deken, hoestend. Vijf nationaliteiten had hij gehad, en hij was niet eens verhuisd. Meer dan een eeuw lang hadden Nederland, België en Duitsland een gemeenschappelijk buurland: Neutraal Moresnet, een volkomen vergeten ministaatje dat nu tot Duitstalig België behoort maar van 1816 tot 1919 een eigen vlag, eigen bestuur, eigen rijkswacht (één veldwachter), een eigen postzegel (twee weken geldig) en eigen nationaal volkslied had (in het Esperanto nog wel). Het was 3,5 km2 groot. Men vond er zink, stokerijen, kabaretten, bordelen, smokkelaars, filantropen en bossen. In zijn Boekenweekessay Zink vertelt David Van Reybrouck, aan de hand van de onwaarschijnlijke lotgevallen van één bewoner, het merkwaardige verhaal van dit vergeten landje. Meer dan een accident

Haar standbeeld staat in hartje Brussel. Ze heette Gabrielle Petit, de drieëntwintigjarige vrouw die in 1916 werd gefusilleerd door de Duitsers omdat ze spioneerde. Maar wie was eigenlijk de vrouw die zeven jaar later model stond voor dat standbeeld? Slagschaduw is een zoektocht naar een naamloze vrouw. Een tocht langs archieven en bibliotheken. Maar ook door de straten van Brussel. Als de verzetsheldin Gabrielle Petit al uit het collectieve geheugen is verdwenen, wat blijft er dan nog over van dat anonieme maar aantrekkelijke beeldhouwersmodel? David van Reybrouck graaft in het verleden van een stad en stuit op de sintels van een mensenleven. Hij schetst een genadeloos portret van vergetelheid en vergeefsheid. Zelfs de liefde blijkt niet bij machte het verleden te wekken.

Pleidooi voor populisme In Vlaanderen en Nederland, maar eigenlijk in heel Europa, groeit de kloof tussen hoog- en laagopgeleiden. Aan de ene kant zijn er de kosmopolieten die nippen aan hun glas chardonnay, terwijl ze de lof van de globalisering zingen, aan de andere kant is er de `getatoeëerde klasse , die naar Nederlandstalige liedjes luistert en zich schaart achter nieuwe vormen van nationalisme. Laaggeschoolden dringen nauwelijks nog door tot het parlement. Hun demografische meerderheid is teruggebracht tot een democratische minderheid. Meer dan wie ook vertolken populistische partijen vandaag de stem van de laaggeschoolden in de samenleving. Populisme is volgens David Van Reybrouck niet noodzakelijk een gevaar voor de democratie. Het verwoordt op onhandige wijze soms een blijvend verlangen naar politieke betrokkenheid van het laagopgeleide volk. We doen er goed aan dat ernstig te nemen. Er is niet minder, maar beter populisme nodig. Auteur: David Van Reybrouck Uitgever: Bezige